Human Security Collective heeft gereageerd op de consultatie van het Ministerie van Financiën inzake de Implementatiewet ter voorkoming van Witwassen en Terrorismefinanciering.
Sinds 2017 organiseren we een Ronde Tafel Financiële Toegang voor NPO's samen met de Ministeries van Financiën, Buitenlandse Zaken, Justitie en Veiligheid en de Nederlandse Verenging van Banken over onder anderen een meer op risico-gebaseerde aanpak van de Wet Ter Voorkoming van Witwassen en Terrorisme Financiering en het EU Anti-witwas pakket. Het doel van deze dialoog is het realiseren van een proportionele anti-witwas en antiterrorisme financiering aanpak waarbij de fundamentele rechten van vrijheid van vereniging, vergadering, meningsuiting en verwerven van fondsen van het maatschappelijk middenveld niet onnodig worden beperkt.
We erkennen de positieve aspecten van het wetsvoorstel: het sluit stichtingen terecht uit van de lijst van melding-plichtige entiteiten, benadrukt het belang van een risico-gebaseerd toezicht en introduceert waarborgen rond het gebruik van AI door menselijk toezicht, transparantie en de mogelijkheid om beslissingen aan te vechten. Dit zijn belangrijke stappen om onrechtmatige beperkingen te voorkomen en de rechten van het maatschappelijk middenveld te beschermen.
Tegelijkertijd uiten we twee belangrijke zorgen. Het besluit om crowdfunding platforms tot meldings-plichtige entiteiten te maken zonder onderscheid tussen commerciële en non-profit platforms, ondermijnt de fondsenwerving van non-profitorganisaties en beperkt maatschappelijke betrokkenheid van burgers. Wij pleiten daarom ook voor een vrijstelling van toezicht voor crowdfunding platforms voor goede doelen of op zijn minst voor duidelijke, proportionele vereisten voor, en risico-gebaseerd (vereenvoudigd) toezicht op deze platforms. Tevens verzoeken wij expliciet op te nemen dat het doneren via deze platforms voor een goed doel als een niet-frequente transactie wordt aangemerkt, ook indien daarvoor registratie op een platform vereist is, en de drempel voor het toepassen van cliëntonderzoeksmaatregelen bij niet-frequente transacties te handhaven op 10.000 EUR, conform de huidige en voorgestelde Europese regelgeving.
We maken ons ook zorgen over de wijziging van artikel 22a over de geheimhoudingsplicht van notarissen, waardoor notarissen informatie zouden kunnen delen over cliënten die ze hebben geweigerd, zonder de cliënt hiervan op de hoogte te stellen of de cliënt de mogelijkheid te bieden de beslissing aan te vechten. Dit zou kunnen leiden tot stigmatisering en langdurige uitsluiting van essentiële notariële diensten zonder een zorgvuldig en rechtmatig proces. Het is van groot belang dat cliënten het recht hebben om geïnformeerd te worden wanneer zij op een dergelijke lijst worden geplaatst, en dat zij toegang hebben tot een vorm van bezwaar of beroep om van de lijst te worden verwijderd.
We dringen er bij beleidsmakers op aan ervoor te zorgen dat de definitieve versie van de wet de juiste balans vindt: misbruik effectief voorkomen en tegelijkertijd de operationele ruimte van het maatschappelijk middenveld en haar fundamentele vrijheden beschermen.